Dosije Novalis, Fridrih fon Hardenberg - Hrišćanska zajednica ili Evropa cene

Pripadnik jenskog kruga pisaca nemačkog romantizma s kraja osamnaestog i početka devetnaestog veka, Novalis je za svoga kratkog života stigao da se, osim književnošću, plodonosno bavi i filozofijom, i fizikom, i matematikom, i geologijom. Njegov duhovni raspon je veoma širok, a stvaralaštvo višestrano, raznovrsno. Svoje mesto i svoj značaj Novalis ima i kao politički pisac. To verodostojno potvrđuju sva tri teksta uvrštena u ovu knjižicu.

Priroda Novalisovog filozofskoistorijskog ogleda Hrišćanska zajednica ili Evropa, pri čemu ovo ili ne označava alternativnu suprotnost, nije jednoznačna, pa stoga ni lako odrediva. Obično se smatra da je on u isti mah istorijski nacrt i propoved o miru. U njemu se Novalis osvrnuo na religijsko i kulturno jedinstvo evropskog Srednjeg veka, koje su razorili Reformacija i prosvetiteljstvo. U spisu se na istančan i upečatljiv način očituje suštinsko svojstvo Novalisovog istorijskog mišljenja: uzajamno delovanje prošlosti, sadašnjosti i budućnosti.

U tekstu Vera i ljubav ili Kralj i kraljica iskazujući poštovanje prema novom pruskom kraljevskom paru, Fridrihu Vilhelmu III i Lujzi, Novalis je, svojski zastupao monarhijsko načelo. Ipak, nije mu bilo strano da monarha i monarhiju dovede u vezu i sa pravim republikanizmom. Osnovu države je video u porodici kao mikrokosmosu više društvene i državne zajednice. Uloga kralja nije samo državotvorna nego je i kulturna. Vršenje vlasti nije kraljev jedini zadatak; on treba da deluje kao vaspitač i kao posrednik.